Działania podjęto na podstawie rekomendacji raportu „Opieka nad osobami starszymi na terenie województwa mazowieckiego w latach 2009 - 2011”. Publikacja zaprezentowana w marcu 2013 r. pokazuje, że w perspektywie demograficznej system opieki nad osobami starszymi wymaga działań dostosowawczych i przygotowujących na nową sytuację.  Główne rekomendacje wojewody zawarte w raporcie to utworzenie oddziałów i zwiększenie liczby poradni geriatrycznych, rozwój opieki długoterminowej, urealnienie wyceny świadczeń geriatrycznych oraz podnoszenie kompetencji kadry pomocy społecznej i personelu medycznego.

-Złożoność spraw i problemów dotycząca seniorów sprawia, że konieczna jest współpraca wielu podmiotów i instytucji publicznych oraz niepublicznych - pomocy społecznej, ochrony zdrowia, uczelni, policji, samorządów i organizacji pozarządowych – powiedział Dariusz Piątek, wicewojewoda mazowiecki.

Rekomendacje zawarte w raporcie zakładają długoterminowe działania, dlatego wojewoda powołał specjalistyczną grupę zadaniową ds. seniorów1, która będzie skupiać działania służby zdrowia, pomocy społecznej oraz wojewódzkich służb i inspekcji. Cele działania grupy to m.in. usprawnienie funkcjonowania opieki zdrowotnej i pomocy społecznej nad seniorami, aktywizacja seniorów (m.in. w sferze zawodowej) oraz poprawa bezpieczeństwa osób starszych.

Dotychczas na podstawie rekomendacji podjęto działania przede wszystkim w celu polepszenia opieki zdrowotnej nad seniorami. Na Mazowszu utworzono w 2013 roku pododdziały geriatryczne w: Szpitalu Klinicznym im. prof. Orłowskiego (10 łóżek), Szpitalu Klinicznym Dzieciątka Jezus (10 łóżek), Szpitalu Zachodnim w Grodzisku Mazowieckim  (12 łóżek) oraz Szpitalu Św. Elżbiety Mokotowskim Centrum Medycznym (7 łóżek). Na Mazowszu zarejestrowanych jest 37 poradni geriatrycznych. Zwiększyła się liczba placówek, mających kontrakt z NFZ. W 2011 r. było ich 5, a w 2013 r. 9. W roku 2013 utworzono 17 miejsc dla lekarzy z województwa mazowieckiego na specjalizację geriatryczną - 15 na terenie Mazowsza oraz 2 miejsca w województwie podlaskim. Od 2014 r. szkolenie specjalizacyjne w dziedzinie geriatrii rozpoczęło 11 osób (dotychczas nie było możliwości kształcenia w tej specjalizacji na Mazowszu). Zmienione zostało rozporządzenie Ministra Zdrowia ws. w sprawie wykazu wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie. Rozszerzono grono lekarzy uprawnionych do wystawienia zleceń na zaopatrzenie pacjentów w  wyroby medyczne. Uwzględniono lekarzy geriatrów do wystawiania zleceń na środki absorpcyjne, poduszki i materace przeciwodleżynowe, balkoniki albo podpórki ułatwiające chodzenie.

Ministerstwo Zdrowia z Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego realizuje projekt wspierający system kształcenia ustawicznego personelu medycznego w zakresie opieki geriatrycznej (współfinansowany ze środków unijnych). W przedsięwzięciu uczestniczyło dotychczas 78 lekarzy, 27 pielęgniarek i 62 fizjoterapeutów z Mazowsza. Kształcenie w zakresie geriatrii będzie obligatoryjne dla studentów medycyny Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2012/2013. Obecnie realizowane jest obowiązkowe kształcenie w zakresie geriatrii i pielęgniarstwa geriatrycznego dla studentów kierunku Pielęgniarstwo i Położnictwo Wydziału Nauk o Zdrowiu Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

Bardzo ważne dla wypracowania kompleksowego wsparcia seniorów jest wsparcie polityki społecznej oraz współpraca z samorządami i organizacjami pozarządowymi. Za organizację opieki dla osób starszych odpowiadają bezpośrednio gminy i powiaty. Gminy  przyznają i organizują usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania, wspierając osoby starsze w codziennym funkcjonowaniu. Kiedy pomoc taka jest niewystarczająca osoba starsza może starać się o miejsce w domu pomocy społecznej. Obecnie w województwie mazowieckim funkcjonują 54 domy pomocy dla osób starszych i przewlekle chorych – jest tam ok. 4 tys. miejsc. Prowadzenie domów pomocy społecznej jest zadaniem własnym powiatu lub gminy. Niezależnie od domów pomocy funkcjonują w ramach działalności gospodarczej placówki zapewniające całodobową opiekę osobom starszym, niepełnosprawnym. Obowiązkiem warunkującym legalne funkcjonowanie jest uzyskanie wpisu do rejestru wojewody, który świadczy o przestrzeganiu obowiązujących standardów funkcjonowania tego typu placówek. Obecnie w rejestrze wojewody figuruje 69 placówek.

Oprócz utrzymania liczby miejsc w domach pomocy społecznej należy również rozwijać model opieki dziennej - specjalistycznej pomocy pielęgniarskiej, psychologicznej oraz socjalnej w środowisku domowym. Opieka dzienna jest rozwiązaniem mniej kosztownym, niż całodobowa. Przede wszystkim pozwala na częściowe funkcjonowanie osoby starszej w środowisku domowym. Raport wskazuje na potrzebę podnoszenia kompetencji kadry pomocy społecznej oraz realizację skierowanych do osób starszych programów, dotyczących: profilaktyki zdrowotnej, zdrowego stylu życia i aktywności fizycznej, a także budowanie więzi międzypokoleniowej poprzez angażowanie organizacji zrzeszających młodzież w działania na rzecz seniorów.

Wojewoda mazowiecki co roku ogłasza konkurs dla organizacji pozarządowych, działających w zakresie pomocy społecznej. Od wielu lat jeden z priorytetów konkursowych dotyczy wsparcia osób starszych. W latach 2010-2013 dofinansowanie otrzymało łącznie 59 organizacji pozarządowych na kwotę 615 tys. zł na realizację 75 projektów. Wsparcie zostało m.in. przeznaczone na prowadzenie: uniwersytetów trzeciego wieku, klubów seniora, ośrodków wsparcia dla osób starszych doświadczonych niepełnosprawnością, punktów poradnictwa, a także wsparcia aktywności seniorów w środowisku lokalnym. Ponadto, organizacje pozarządowe działające na rzecz osób starszych współpracują z wojewodą w ramach forów - Forum Zdrowia, Forum Polityki Społecznej, Forum Bezpieczeństwa. Jedną z inicjatyw wypracowanych w ramach Forum Zdrowia są Pikniki Zdrowia, w czasie których organizacje prezentują swoje oferty skierowane do społeczności lokalnych, w tym seniorów.

Realizowane są też działania w zakresie bezpieczeństwa seniorów. Zainaugurowana 14 listopada 2011 roku w Mazowieckim Urzędzie Wojewódzkim kampania „Bezpieczny senior” miała na celu przede wszystkim zmniejszenie liczby przestępstw popełnianych na osobach starszych oraz ochronę ich interesów, jako konsumentów.

Punktem wyjścia dla powstania raportu było starzenie się społeczeństwa. Według prognoz Głównego Urzędu Statystycznego odsetek osób powyżej 65 roku życia wzrośnie w naszym kraju z 13,8% (2011 r.) do ponad 23% w roku 2035.

1 W składzie grupy znajdują się m.in. przedstawiciele Marszałka Województwa Mazowieckiego, Prezydenta m. st. Warszawy, Komendy Stołecznej Policji, Komendy Wojewódzkiej Policji w Radomiu, Mazowieckiego Kuratora Oświaty, inspekcji (sanitarnej, farmaceutycznej, handlowej), a także reprezentanci organizacji pozarządowych, dyrektorzy wydziałów Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego: Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego, Polityki Społecznej, Zdrowia, Finansów. Grupa działa w ramach rządowego  programu „Razem bezpieczniej”.

Źródło: MUW
Dodał: RM