Profesor Drąg, mgr. inż. Marcin Poręba i mgr inż. Paulina Kasperkiewicz, korzystając  z opracowanej przez siebie nowatorskiej technologii, zaprojektowali i otrzymali nowe, specyficzne związki chemiczne do badania enzymów proteolitycznych (kaspaz). Regulują one proces nazywany programowaną śmiercią komórki, dzięki któremu z naszego organizmu usuwane są stare lub uszkodzone komórki, tak by na ich miejsce mogły powstać nowe. Deregulacja tego procesu bardzo często prowadzi do rozwoju chorób cywilizacyjnych, w szczególności nowotworów i chorób neurodegeneracyjnych.

Odkrycie naukowców z Politechniki Wrocławskiej może pomóc w stworzeniu testów umożliwiających szybsze monitorowanie przebiegu programowanej śmierci komórki.

- Na szczęście istnieje cała grupa białek, które są odpowiedzialne za sprawne przeprowadzenie tego procesu. Wśród nich centralną rolę odgrywają kaspazy. Dzięki naszym narzędziom będzie można monitorować aktywność każdego enzymu osobno i w porę wykryć nieprawidłowości w organizmie. Do tej pory nie było to możliwe - tłumaczy prof. Marcin Drąg, kierownik projektu.

Największe koncerny chemiczne i farmaceutyczne poszukują specyficznych związków chemicznych dla tej grupy białek od ponad 20 lat. Nasi naukowcy odkryli je jako pierwsi na świecie po 4 latach badań.

– Kluczem do rozwiązania tego problemu okazały się nienaturalne aminokwasy. Dzięki ich wykorzystaniu udało nam się znaleźć bardzo specyficzne cząsteczki chemiczne dla każdego z badanych enzymów i w ten sposób rozróżnić je od siebie - wyjaśnia mgr inż. Marcin Poręba, główny wykonawca projektu. Specyficzność otrzymanych związków została potwierdzona badaniami biologicznymi przeprowadzonymi w laboratorium prof. Guya Salvesena z Sanford Burnham Medical Research Institute w USA.

Prace były finansowane przez Narodowe Centrum Nauki, a wyniki opublikowało prestiżowe Cell Death & Differentiation, czasopismo należące do platformy Nature.

Joanna Pająk, Politechnika Wrocławska